Tiền tệ là phương tiện trao đổi hàng hóa và dịch vụ được chấp nhận thanh toán giữa một nhóm người cụ thể hay trong một khu vực nhất định nào đó. Tiền tệ có chức năng vô cùng quan trọng mà bất kỳ một đơn vị hay cá nhân nào cũng cần phải có trong guồng máy kinh tế xã hội. Vậy cung cầu tiền tệ là gì? Phân loại các khối tiền trong nền kinh tế như thế nào? Hãy cùng Top Đánh Giá tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau đây.
Tìm hiểu cung cầu tiền tệ và các khối tiền trong nền kinh tế vĩ mô
Cung cầu tiền tệ là gì?
Cung cầu tiền tệ là khái niệm bao gồm cung tiền tệ và cầu tiền tệ. Trong đó cung tiền tệ là khối lượng tiền cung ứng cho nền kinh tế để đảm bảo sản xuất, lưu thông hàng hóa và tất các các nhu cầu chi tiêu trao đổi khác. Cầu tiền tệ là tổng khối tiền Nhà nước hay các tổ chức kinh tế, cá nhân cần phải có để thỏa mãn và đáp ứng các nhu cầu và cầu tiền tệ sẽ do Ngân hàng Trung ương quyết định.
Các khối tiền tệ trong nền kinh tế vĩ mô
Khối tiền tệ được chia thành 4 loại cơ bản, mỗi loại sẽ bao gồm lượng tiền và tài sản khác nhau.
Khối tiền tệ M1
Tiền mặt đang lưu hành là một trong số những lượng tiền của khối tiền tệ M1
Khối tiền tệ M1 là tiền mạnh (hay còn gọi là tiền giao dịch) gồm các loại tiền có tính thanh khoản cao nhất. Nhưng đây lại là một loại tài sản không mang tính chất như một khoản đầu tư nên không có khả năng sinh lợi.
Khối tiền tệ này cũng có thể giao dịch với nhiều hình thức khác nhau mà không qua bất kỳ trung gian hay chuyển đổi nào. Khối tiền M1 gồm 2 lượng tiền là Tiền mặt đang lưu hành và Tiền gửi không kỳ hạn.
Khối tiền tệ M2
Trái phiếu ngắn hạn thuộc khối tiền tệ M2 có khả năng sinh lợi
Khối tiền tệ M2 là tiền tệ tài sản hay chuẩn tệ có sinh lợi, vậy nên khi nền kinh tế phát triển thì M1 có xu hướng chuyển sang tiền M2, M3, L,… Khối tiền tệ M2 bao gồm:
-
Khối tiền tệ M1.
-
Tiền gửi có kỳ hạn: Gồm tiền gửi có kỳ hạn nhỏ là tiền gửi của dân lao động, người nghỉ hưu và tiền gửi có kỳ hạn lớn là tiền của những người tích lũy để mua tài sản có giá trị cao như: nhà, đất, ô tô,… Đây đều là vốn tín dụng lớn và ổn định cho các ngân hàng thương mại hoạt động.
-
Các loại chứng chỉ tiền gửi: Là loại tiền được các ngân hàng thương mại phát hành theo dạng giấy chứng nhận tiền gửi dưới hình thức chiết khấu và với các mệnh giá khác nhau.
-
Tiền trong các quỹ tín dụng.
-
Trái phiếu ngắn hạn.
-
Khoản vay ngắn hạn dự trữ bắt buộc.
-
Tài khoản tiền gửi trên thị trường tiền tệ.
-
Trái phiếu Đô la Châu Âu.
Khối tiền tệ M3
Các loại trái phiếu của các công ty lớn nằm trong khối tiền tệ M3
Khối tiền tệ M3 sẽ bao gồm M2 và cộng thêm những loại tài sản có tính thanh khoản kém. Vì vậy mà khả năng thanh khoản (chuyển thành tiền mặt của nhà nước) của M3 sẽ thấp hơn M2. Ví dụ về các loại tiền tệ M3 như:
-
Những loại tiền gửi lớn có kỳ hạn, dù chưa đến hạn rút thì vẫn có thể chuyển đổi thành tiền mặt và rút ra dễ dàng, khác với tiền gửi nhỏ có kỳ hạn.
-
Các loại trái phiếu của các công ty lớn ở những quốc gia phát triển được dùng trong việc buôn bán và kinh doanh.
-
Tín phiếu được mua lại từ các ngân hàng.
Khối tiền tệ L
Khối tiền tệ L sẽ gồm khối tiền M3 cộng với một số loại chứng khoán có tính thanh khoản cao
Khối tiền tệ L sẽ bằng khối tiền tệ M3 cộng với vài loại chứng khoán có tính thanh khoản cao như:
-
Trái phiếu.
-
Cổ phiếu.
-
Trái phiếu tiết kiệm.
-
Các loại chứng khoán khả nhượng.
-
Thương phiếu.
-
Hối phiếu nhận thanh toán ở các ngân hàng.
Việc phân loại các khối tiền trong nền kinh tế sẽ giúp cho Ngân hàng Trung ương và Chính phủ nắm bắt được mức độ đầu tư trong nước và các tài sản sinh lợi. Để từ đó đưa ra những chính sách huy động nguồn nhân lực, nguồn tài sản hợp lý và có lợi nhất cho việc sản xuất kinh doanh cũng như việc phát triển kinh tế.